Ako ste bili u prilici da tokom juna 1970. u “Politici ekspres” pročitate tekst koji je počinjao ovako:
“Dragan Sekulić, aviomehaničar iz Vršca, može konačno da odahne – njegov automobil “wanderer pupšen” (Wanderer Püppchen), model iz 1903. godine, pronađen je juče u devet časova u ulici Milomira Markovića ispred zgrade broj 26. Lopovi verovatno nisu znali kolika je vrednost ovog automobila…”
Verovatno biste nastavili da ga čitate do kraja i saznali bi ste sve pojedinosti jedne “dečije igre” tadašnjih beogradskih mladića koji su nakon Parade automobilskih veterana poželeli da se provozaju u automobilu koji je osvojio prvo mesto na revijalnoj trci koja je održana u sklopu ove Parade, ali bez namere da ga i vrate!
“Vanderer pupšen”, jedan je od prvih modela nemačkog proizvođača automobila Vanderer verke (WANDERER-WERKE A.G.) koji se nalazio u gradu Šemnic (Chemnitz).
Proizvodio se u periodu od 1912. do 1922. godine u veoma maloj seriji sa više varijanti karoserije sa dva, tri ili četiri sedišta. Pokretao ga je SUS motor sa četiri cilindra od 1280 ccm i 12 konjskih snaga. Maksimalna brzina je približno iznosila 50 km/h.
Vanderer verke se 1932 god. ujedinjuje sa najprestižnijim nemačkim proizvođačima automobila Horh (Horch), Audi i DKW i zajedno čine novu automobilsku silu Auto Union, koja je bila neprikosnovena na trkačkim stazama širom sveta do Drugog svetskog rata.
Znak sa četiri upletena kruga koji danas poznajemo kao Audijev, nekada je predstavljao renomiranu četvorku koja se za to vreme mogla pohvaliti najprestižnijim i najluksuznijim modelima automobila tog vremena.
Automobil koji vam predstavljamo kupljen je davne 1967. godine u Vršcu. Proživeo je mnogo toga. Ne zna se tačno ko ga je sve vozio, ne zna se šta je sve prošao, ali se zna da je preživeo jedan vek i dovozao se u novi milenijum!
Jedan od kurioziteta vezanih za njega je i podatak da je za vreme rata njegov motor nekoliko godina služio kao pokretač generatora za proizvodnju struje a karoserija je ostala sakrivena u plastu sena tokom celog trajanja rata. A najveći deo svoga postojanja provodio je u samoći, čekajući bolje dane…
Po nepisanom pravilu, raritetni predmeti pronalaze se u zapuštenim tavanima i šupama, prekriveni prašinom i zaboravom. Takva je bila i sudbina ovog “vanderera”. Davne 1967, pronalazi ga Dragan Sekulić i od tada svoj život u velikoj meri posvećuje restauraciji svog ljubimca, prema sopstvenim i mogućnostima tadašnjeg vremena, strogo vodeći računa da na njemu zadrži sve originalne delove – što je i uspeo!
Uporedo sa tekućim radovima, na početku on sam, a kasnije i uz pomoć sinova Slavka i Slobodana, pokušavali su da dođu do više informacija, tehničkih detalja i istorijskih podataka, ne bi li saznali nešto više o svom – sada već porodičnom dragulju.
Interesantno je što ova potraga traje i danas. Razlog je veoma jednostavan ali i začuđujuć, jer kome god su se obratili – čak i ljudima iz Audijevog muzeja, nisu dobili konkretne informacije o svom modelu!
Jedan od podataka je i taj, da je tokom bombardovanja u II Svetskog ratu veliki deo arhive Audi muzeja u kojoj je bio kompletan istorijat svih preteča ovog proizvođača, bio uništen i spaljen.
Na osnovu poslatih fotografija svog automobila u Audi, tehničkih podataka sa samog vozila, broja šasije i motora, pretpostavlja se da potiče iz 1914. godine, jer ovakav model nije viđen ni u jednom zvanično objavljenom katalogu starovremenskih vozila u svetu.
Pojavom interneta, Sekulići uspevaju da se povežu sa Evropskim kolekcionarima starovremenskih automobila, kontaktiraju kolekcionare sličnih modela Vanderera – uglavnom kasnijeg datuma proizvodnje, ali o svom modelu ne dobijaju konkretne informacije.
Jedan od kasnije dobijenih podataka iz Audi muzeja, koji opravdava ovo lutanje i otežanu potragu, je i taj da je u svetu preostalo još četiri ovakva modela, što uključujući i njihov, znači samo preostalih pet!
Pokušavajući da dođu do informacija i kod nas, u početku na osnovu tablice, na kojoj se osim suvog žiga na sredini, sa leve strane u plavom polju nalazi broj 9 ispod kojeg stoji godina 1936. i sa desne strane broj 87, saznali su da je registrovan u 1936. godine, da je bio 87. auto u Moravskoj Banovini – koju je bliže određivao broj 9 sa tablice.
To je dvosed sa pokretnim krovom, ulaznim vratima sa leve strane, volanom i komandama sa desne strane. Prednje staklo ima mogućnost spuštanja unapred na poklopac motora.
Na zadnjem delu vozila se nalazi poklopac tovarnog dela- prtljažnika, koji se nakon otvaranja “prelama” na pola i služi kao naslon, a drveni sanduk u kome stoji akumulator i alat, se koristi kao dodatno sedište za još dve osobe.
Motor je u funkciji i besprekorno “pali” uz malu pomoć kurble koja je sastavni deo vozila. Pretapacirana su sedišta, sređena instrument tabla, popravljeni pragovi, presvučen pokretni krov, kompletno je prefarban; popravljeno je sve ono što je zub vremena načeo.
Menjač je sa tri brzine i hodom unazad, a kočenje preko diferencijala. Automobil je zaštićen bojom, na njemu su zadržani svi originalni delovi – osim navlake sedišta i navlake pokretnog krova, koja je u originalu bila od kože.
Nedostaju pneumatici koji su vremenom odradili svoje vekovno postojanje. Prvobitni – originalni sačuvani su kao uzorak za podsećanje na davno prošla vremena.
I danas, pojavljuju se se mnogi poznavaoci oldtajmera koji daju svoje procene i mišljenja o ovom vozilu, njegovom poreklu, istorijatu, karakteristikama, njegovoj vredosti.
Međutim, ako njegov naslednik, Audi, u čijem sastav je i muzej starovremenskih vozila u kojem su izloženi svi proizvedeni modeli Vanderera, nema prave podatke o njemu, još dugo vremena će “lična karta” ovog auta biti nepoznanica. Ali, i pored ovako nejasne istorije, on nastavlja potragu za svojim identitetom.
